ILO Standartların Uygulanması Komitesi Kararları
ILO’nun 87 No.lu Sözleşmesi: Sendikalaşma Özgürlüğü ve Örgütlenme Hakkının Korunması, 1948
Standartların Uygulanması Komitesi’nin Haziran 2007 Konferansında toplanan Komite Toplantısında Aldığı Karar
Türkiye (Sözleşmenin ulusal yasal mevzuatta kabul edilmesi R11; ratification- 1993 )
Komite, toplantıda Hükümet temsilcisi tarafından yapılan sunumu ve bunu takiben yapılan diğer sunum ve tartışmaları kayıtlarına geçirmiştir. Komite, Uzmanlar Kurulu Raporunun özellikle de işçiler işverenlerin hiçbir ayrımcılık gözetilmeksizin, üye olmak istedikleri örgüte katılarak örgütlenme haklarını tam olarak kullanabilmeleri, sendikaların kendi tüzük ve kurallarını oluşturma haklarının kullanımı, kendi temsilcilerini ve yöneticilerini özgürce seçebilmeleri ve faaliyetlerini kamu ve özel sektörden sorumlu idari makamların hiçbir müdahalesi olmaksızın örgütleyebilmeleri konusunda yasalar ve ilgili sözleşme arasında bir dizi farklılık olduğunun belirtildiğini tespit emiştir. Komite, ayrıca, Türkiye’den çeşitli ulusal işçi örgütlerinin de 87 n.lu sözleşmenin uygulanmasıyla ilişkili yorumlarını da kaydetmiştir. Bunlar arasında Hükümetin sendikal faaliyetlere müdahalesi, polis tarafından sendikal faaliyetler karşısında gösterilen şiddet ve sendikacıların tutuklanması da bulunmaktadır.
Diğer yandan Komite, Hükümetin çeşitli raporlarında aşağıdaki hususların geçtiğini de kayda almıştır: 4688 sayılı yasanın 3. fıkrası 4 Nisan 2007’de değiştirilmiş ve sabit süreli sözleşmeyle çalışan kamu emekçilerinin Kamu emekçileri sendikalarına katılabilmeleri sağlanmıştır; ayrıca, Hükümetin kamu sektöründe bir personel reformu yapmayı önceliklerinin başına koyduğu belirtilmektedir, bu değişiklik kamu emekçisi tanımının daraltılmasının yanı sıra kamu çalışanlarının, kendilerine uygulanan grev hakkına ilişkin kısıtlamalar konusunda kamudaki diğer çalışanlardan özenle ayrılmasını da içerecektir; 2822 sayılı yasayı, belli meslek ve hizmetlerde grevi yasaklayan bölümü tümden kaldırarak değiştirmeyi amaçlayan bir yasa taslağı hazırlanmıştır; DİSK’e karşı açılan dava 22 Aralık 2004 tarihinde DİSK lehine sonuçlanmıştır; Sendika yöneticisi seçimlerine aday olmak için 10 yıl işçi olarak çalışmış olma şartı 26 Mayıs 2007’de nihayet kaldırılmıştır; Üçlü Danışma Kurulunda sosyal taraflarla ortak çalışmalara devam edilmesi önerilmiştir.
Komite, Hükümet tarafından verilen bilgilere dayanarak Sözleşmeye tam uyum yolunda belli adımların atıldığını kaydetse de; yine de Hükümet temsisi tarafından referans gösterilen yakın zamanda çıkarılmış yaların içeriği ya da uygulamadaki durumu hakkında netleşememiştir. Komite, sayılan bu adımların gerek Komite gerekse Uzmanlar Kurulunun Hükümete çeşitli vesilelerle ve müteaddit defalar ilettiği ve adım atılmasını talep ettiği şeyler dikkate alındığında ancak R16;yeteriz’ girişimler olarak kabul edilebileceğini belirtmekten üzüntü duymaktadır.
Komite, Uzmanlar Kurulu tarafından dikkat çekilen polis şiddeti, sendikacıların yakalanması ve tutuklanması, sendikal faaliyetlere devletin müdahale ediyor olması, sendika yayınlarını, posterlerinin engellenmesi de dahil olmak üzere son derece ciddi iddialara Hükümetin hala hiç bir yanıt vermemiş olmasından derin bir üzüntü ve kaygı duymaktadır. Bu nedenle Komite, temel hak ve özgürlüklerin tanınmasının sendikalaşma özgürlüğünü hayata geçirmenin en temel önkoşulu olduğunu bir kez daha vurgular ve Hükümetten, işçi ve işverenlerin Sözleşmeden doğan haklarını tam olarak ve özgürce kullanabilmeleri için gerekli, hiçbir baskı, şiddet ve tehdit unsurunun bulunmadığı bir iklimi oluşturmak için gereken bütün önlemleri almasını talep eder. Komite Hükümeti, tüm bu iddialara ayrıntılı ve tam olarak yanıt vermeye; içinde bulunduğumuz yılda Uzmanlar Kuruluna yukarıda bahsi geçen iddialar konusunda gereken bütün adımların atıldığı konusunda Rapor göndermeye zorlar .
Komite, Hükümeti ileri sürülen bütün iddialar konusunda detaylı ve tam bilgi sağlamasının yanı sıra ilgili bütün hukuki metinleri de Uzmanlar Kuruluna sunacağı bir sonraki raporun ekinde göndermeye zorlar . Komite, Hükümetin ulusal yasal düzenlemeleri en kısa zaman içinde Sözleşmeye uygun hale getirme konusunda önemli gelişmeler kaydedeceğini umduğunun altını çizer. Komite ayrıca, Hükümetten, ulusal yasal mevzuatın Sözleşmeye uyumlu hale getirilmesi için gerekli adımların atılmasında yardımcı olacak bir ILO Üst Düzey Heyetini kabul etmesini rica eder.