İşsizlik Sigortası Fonu işverenler için değil, işçiler için kullanılmalıdır!
İŞSİZLİK SİGORTASI FONU İŞVERENLER İÇİN DEĞİL, İŞÇİLER İÇİN KULLANILMALIDIR!
İşsizlik Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklik ile ilgili DİSK Yönetim Kurulu adına Genel Başkan Arzu Çerkezoğlu’nun yaptığı açıklama
14 Temmuz 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 10072 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 48’inci maddesi 7’nci fıkrasında değişiklik yapıldı. Değişikliğe göre İşsizlik Sigortası Fonu’ndan kullanılabilecek gelir oranı yüzde 30’dan yüzde 50’ye yükseltildi. Yüzde 50’ye yükseltilen bu pay 4447 sayılı Kanun’un 48. maddesine göre istihdam artırıcı ve istihdamı koruyucu tedbirlerin yanında işgücü piyasasına yönelik hizmetlerin finansmanında kullanılıyor.
İşsizlik Sigortası Fonu’ndan ayrılan payın artırılması, işçiler açısından bazı potansiyel riskler doğuruyor; işsiz kalan işçilerin İşsizlik Sigortası Fonu’ndan daha az faydalanmaları tehlikesini doğuruyor.
Yüzde 50’lik payın harcandığı alanlar da işçiler açısından olumsuz sonuçlar doğuruyor. İŞKUR Mesleki Eğitim Kursları, İşbaşı Eğitim Programları (İEP), Toplum Yararına Programlar (TYP) ve Aktif İşgücü Programları “istihdamı artırıcı ve koruyucu tedbirler” olarak değerlendiriliyor. Bu gibi programlar, işsizlikle mücadele aracı olarak sunulsa da uygulamada işverenin işgücü maliyetini düşüren, hatta kimi durumlarda ücretsiz işçi çalıştırmalarına, hatta çocuk işçi çalıştırılmasına neden olan bir sisteme dönüşmüş durumda. Bu durum, fonun asıl sahibi olan işçilerin aleyhine, işverenin lehine çalışan bir düzen yaratıyor.
İşsizlik Sigortası Fonu’na yönelik bu düzenleme, fonun bir sosyal güvenlik aracı olmaktan uzaklaşıp, istihdam politikalarının genel finansman aracı haline gelmesine neden olabilir. Bu durum hem sosyal devlet anlayışıyla hem de fonun amacıyla çelişmektedir. Öte yandan ilgili düzenleme, fonun kamu personelinin mali hakları için kullanılmasına da olanak tanımaktadır. Prim gelirlerinden bu kalemlere ayrılacak oranın artırılması, kamu harcamalarının işsizlik fonu üzerinden daha fazla finanse edilmesi anlamına gelebilir.
Sözü edilen düzenleme, halihazırda işçilerin Fon’dan aldıkları payın daha da azalacağına, bunun yerine fonun aktif işgücü programları veya teşvikler yoluyla işverenlere daha fazla aktarılacağına işaret ediyor.
İşçilere işsizlik ödeneği verilmesi için işçilerin gelirlerinden oluşan İşsizlik Sigortası Fonu, halihazırda zaten işveren destek fonu olarak kullanılıyor. 2024 ve 2025 Haziran arasındaki bir buçuk yıllık dönemde Fon’dan işçilere yapılan ödemeler toplam giderin yüzde 28,5’ini oluştururken işverenlere yapılan teşvik ve destek ile dolaylı yoldan çeşitli programlarla işverenlere aktarılan miktar toplam giderin yüzde 69’unu oluşturdu. İşçiler için oluşturulan Fon’dan işverenler işçilerin iki katından fazla pay aldı.
AKP döneminde asıl işlevi işsizlik ödeneği olmaktan çıkmış, adeta bir işveren destek fonuna dönüşmüş Fon’un harcama kalemlerinde öngörülen bu artış, İşsizlik Sigortası Fonu’nu asıl işlevinden daha da uzaklaştıracaktır. İşsizlik Sigortası Fonu işçilerindir. İşçiler için, onların gelirlerini korumak için kullanılmalıdır.
- İşsizlik Sigortası Fonu’nun amaç dışı kullanımına son verilmelidir. Fon’dan işverenlere dönük teşvik ve destekler sona erdirilmelidir.
- İşsizlik Sigortası Fonu işçiler için kullanılmalıdır.
- İşsizlik ödeneğinden yararlanma koşulları kolaylaştırılmalıdır.
- İşsizlik Sigortası Fonu’ndan işçilere yapılan ödenekler iyileştirilmelidir.
