ILO Genel Direktörü Guy Ryder ile toplantı
Çalışma Meclisi toplantısına katılmak üzere Türkiye’ye gelen Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Genel Direktörü Guy Ryder işçi ve kamu emekçisi konfederasyonlarının temsilcileriyle bir araya geldi.
23 Mayıs Perşembe günü gerçekleşen ve ILO Türkiye Ofis Direktörü Numan Özcan’ın da katıldığı toplantıda DİSK’i Ankara Bölge Temsilcimiz Tayfun Görgün temsil etti.
DİSK’in yanı sıra, Türk-İş, Hak-İş, KESK, Kamu-Sen ve Memur-Sen temsilcilerinin de yer aldığı toplantıda, DİSK Ankara Bölge Temsilcisinin yaptığı konuşmanın tam metni aşağıdadır.
Sayın Genel Direktör, Değerli başkanlar, sevgili arkadaşlar…
Hepinizi DİSK adına içtenlikle selamlıyorum…
Bugün toplantıya DİSK adına DİSK Ankara Bölge temsilcisi olarak katılıyorum. Ancak Geçtiğimiz dönemlerde DİSK’te Genel Sekreterlik ve yönetim kurulu üyeliği gibi görevleri üstlendim.
Bu görevlerim sırasında Hem ITUC hem de ICFTU toplantılarına katıldım. Sayın Genel Direktör Gay Raydır ile bu toplantılarda sıklıkla görüştük, bir araya geldik. Kendisinin Türkiye işçi sınıfına, Türkiye sendikal hayatına çok önemli katkıları oldu.
Daha sonra Sayın Raydır, ILO’nun sendika kökenli ilk genel direktörü oldu. Bu durum hepimiz için bir gurur kaynağı olduğu gibi çok ümit verici bir gelişmedir. Sayın Numan Özcan’a ve ILO Ankara ofisindeki arkadaşlara da bu toplantıyı düzenledikleri için teşekkür ediyoruz.
Biz aslında Sayın Gay Raydır ile İstanbul’da yapılması planlanan ILO Avrupa Bölge Toplantısı’ndan görüşmeyi, kendisini ülkemizde misafir etmeyi planlıyorduk. Ancak hepinizin bildiği gelişmeler sonucunca uluslararası sendikal hareket bu toplantıya katılmadı. Bugün Sayın Raydır ile gecikmeli olarak buluşuyoruz. Tekrar hoş geldiniz diyorum. ILO Genel Direktörüyle şehrimizde buluşmak büyük bir onur.
Guy Ryder hem ILO Direktörü olarak hem de daha önceki görevleri sırasında Türkiye’yi çok yakından takip etti. Ülkemizde, başta sendikalaşma, toplu pazarlık ve grev hakkı olmak üzere çalışma hakları ihlal ediliyor. ILO Anayasası ve onaylanmış sözleşmeleri ile güvence altına alınan bu haklara aykırı mevzuatların yanı sıra, uygulamada da ciddi ihlaller ile karşı karşıyayız. Bunları iyi bildiğiniz için detaylara girmeye gerek yok. Başlıklar halinde söylemek istiyorum: Sendika kurmanın ve sendikaya üye olmanın önündeki engelleri, toplu sözleşme imzalamanın önündeki zorlukları, barajları, grev yasaklarını, sendikal faaliyetleri zorlaştıran yasal düzenlemeleri çok iyi biliyorsunuz. Kanun Hükmünde Kararnamelerle işten atılanları, sendikaya üye olduğu için işten çıkarılanları, tutuklu sendikacıları çok iyi biliyorsunuz.
OHAL döneminde, DİSK/Genel-İş üyesi üyelerimizden 3000 civarında işçinin işine son verildi. Bütün bu gelişmeler olurken ESK ülkemizde 10 yıldır toplanmıyor.
Geçtiğimiz haftalarda DİSK olarak ILO’nun 100. yılı nedeniyle bir toplantı düzenledik. ILO’nun 100 yıllık çalışmalarını değerlendirdik. Çalışma saatlerinden sendikalaşmaya, çalışma yaşından ayrımcılığa kadar çeşitli konularda hazırladığı sözleşmeleri görüştük. Sürekli ve kalıcı bir barışın ancak sosyal adaletle sağlanabileceğini konuştuk. Sayın Numan Özcan ve ILO İşçi Faaliyetleri Bürosu Actrav’tan Sergeyus Bey bu toplantıda aramızdaydı. Onlarda ILO’nun 100 yıl faaliyetleri ve “İstihdamın Geleceği” raporu hakkında detaylı bilgiler verdiler.
Türkiye 1932 yılından bu yana ILO üyesi olmasına rağmen yükümlülüklerini yerine getirmeyen ülkelerden biri. DİSK’in ILO’nun 100. Yılı vesilesiyle düzenlediği toplantıda emekli işveren temsilcileri emekli hükümet temsilcileri bile bunu dile getirdiler. Geçtiğimiz yıllarda ILO Uluslararası Çalışma Konferansları’na hükümet temsilcisi olarak katılan isimler adeta özeleştiri vererek, adeta günah çıkartarak bu durumu ortaya koydular.
Burada değinmeden geçemeyeceğim bir konu da, ekonomik krizin etkisiyle Türkiye’de işsizlik artarken çok daha hızlı bir biçimde artan genç işsizliği ve kadın işsizliği. Tarım dışı kadın işsizliği yüzde 20’lere ulaşmışken bu konuda ILO’nun bir hazırlığı bizim açımızdan oldukça önemli.
Türkiye çalışma hayatının belki de en önemli problemi bizim iç cinayeti olarak adlandırdığımız ölümlü iş kazalarıdır. Benim kendi sektörüm olan madencilik başta olmak üzere pek çok iş kolunda her gün işçiler çalışırken hayatlarını kaybediyorlar. Gerekli işçi sağlığı iş güvenliği önlemlerinin alınmaması ve gerekli denetimlerin yapılmaması işçilerin hayatlarına mal oluyor. 2018 Yılında 1923 İşçi, 2017 Yılında 2006 İşçi işyerinde yaşamını yitirdi. Bu fenomen artık bir savaş boyutunu almıştır.
Geçtiğimiz hafta 301 madencinin katledildiği ve uzun yıllar hafızalarımızdan silinmeyecek olan Soma madem katliamının yıldönümüydü. Katliamdan sorumlu olan şirket yöneticisi ödül gibi bir ceza alarak geçtiğimiz günlerde serbest bırakıldı. Bu durum işverenleri gerekli önlemleri almamaya teşvik eden utanç verici bir gelişmedir. Bir madenci olarak bu durumu vurgulama ihtiyacı duyuyorum.
Sayın Genel Direktör,
Türkiye’nin ILO karnesi oldukça zayıf görünüyor. ILO sözleşmelerinin sadece yüzde 31’ini onaylayan Türkiye, bu sözleşmelerin uygulanması için gerekli düzenlemeleri yapmıyor ve sözleşmelere uygun davranmıyor. ILO sözleşmelerine ilişkin yaşanan hak ihlalleri nedeniyle Türkiye sık sık ILO denetim organlarında gündemine alınıyor ve eleştiriliyor. Türkiye en çok hak ihlali yaşanan ülkeler arasında ilk sıralarda yer alıyor.
Türkiye, henüz onaylamadığı ILO sözleşmelerini bir an önce onaylamalıdır. ILO sözleşmelerinin ihlaline son verilmeli, sözleşmelere aykırı mevzuat hızla değiştirilmelidir. Türkiye, ILO denetim organlarının eleştiri ve tavsiyelerini dikkate alarak mevzuat ve uygulamasını ILO standartları ile uyumlu hale getirmelidir.
Bugün, Ülkemizin yöneticileriyle görüşme fırsatınız olacağını sanıyorum. ILO bu konularda sayfalarca rapor yayınladı. Bu uzun raporlar siyasi sorumlular tarafından okunmamış olabilir. Bugün bu raporlarının ana fikrini belki de birkaç cümleyle doğrudan iletme şansınız olabilir. ILO’nun 100. Yılı vesilesiyle Türkiye hükümetini onaylamış olduğu sözleşmeleri uygulamaya bir kez daha davet edeceğinizi ümit ediyorum.
Toplantının düzenlenmesinde emeği geçenlere tekrar teşekkür ediyorum. Bugün gerçekleşecek görüşmelerinizde şimdiden başarılar diliyorum.
