Uluslararası Çalışma Konferansı 2019
108. Uluslararası Çalışma Konferansı 10-21 Haziran 2019 tarihleri arsında Cenevre’de gerçekleşti.. Konferans’ta her yıl olduğu gibi çalışma hayatına ilişkin tartışmalar düzenlendi. Özellikle “İstihdamın Geleceği” ve “İşyerinde Şiddet ve Taciz” tartışmaları dikkat çekti. Türkiye, örgütlenme özgürlüğü ihlalleri nedeniyle Aplikasyon Komitesi’nde gündeme alındı.
Birleşmiş Milletler üyesi ülkelerden hükümet, işçi ve işveren temsilcilerinin katıldığı konferansa DİSK Genel Sekreter Cafer Konca ve DİSK Yönetim Kurulu üyesi Alaaddin Sarı, Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) heyeti içinde katıldı.
Daha aydınlık bir gelecek için
Çalışma Yaşamının Geleceği Küresel Komisyonu tarafından hazırlanan “Daha Aydınlık Bir Gelecek İçin İşin Geleceği” başlıklı rapor Konferans öncesinde yayımlanmıştı. Konferansta değerlendirilen rapor çalışma hayatının gelecekte nasıl olması gerektiğini ve bu hedeflere ulaşmak için neler yapılması gerektiğini inceliyor.
Raporun tam metni için: https://www.ilo.org/ankara/publications/WCMS_695386/lang–tr/index.htm
Aplikasyon Komitesi
Uluslararası Standartların Uygulanması Komitesi (Aplikasyon Komitesi) Türkiye’yi 87 Sayılı Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle gündeme aldı. Uzun tartışmaların yaşandığı toplantıda uluslararası işçi örgütleri Türkiye’de yaşanan ihlallere dikkat çekerken işveren örgütleri ve bazı hükümetler Türkiye’yi savunan konuşmalar yaptı.
Aplikasyon Komitesi’nde İşçi Grubu adına konuşan Marc Leemans OHAL uygulamalarının sendikal haklara olumsuz etkileri, KHK ile ihraç edilen işçilerin ve kamu çalışanlarının durumu, İstanbul Havalimanı’nda yaşanan iş cinayetleri ve Devlet Denetleme Kurumu’na (DDK) verilen sendika kapatma yetkisi gibi konulara değindi. İşçi grubu adına yapılan diğer konuşmalarda Lastik-İş Başkanı Abdullah Karacan’ın öldürülmesi, Arzu Çerkezoğlu’na açılan davalar, Özgür Karabulut ve inşaat işçilerinin tutuklanması, tutuklu TÜMTİS üyelerinin durumu, taşeron işçilerin güvencesiz çalışma koşulları, ihraç edilen akademisyenlerin sorunları vb. konulara değinildi.
Katar, Cezayir, Kazakistan ve Pakistan gibi ILO sözleşmelerinin sıklıkla ihlal eden bazı hükümetlerin sözcüleri ise Türkiye’ye destek veren konuşmalar yaptılar. Hükümetler grubu içinde Avrupa Birliği adına konuşan sözcü ise AB’nin kaygılarını ifade ettikten sonra Türkiye’yi işçilere ve işverenlere şiddet, ayrımcılık ve baskı olmaksızın haklarını kullanabilecekleri bir ortam yaratmaya davet etti.
Aplikasyon Komitesi sonuç bildirgesinde Türkiye hükümetini sendikal haklara saygı göstermeye ve sendika üyelerine yönelik her türlü şiddet ve baskıyı engellemeye çağırdı. Komite ayrıca hükümeti 4688 sayılı yasayı gözden geçirmeye ve 5 nolu CBK’da yer alan ve DDK’ya sendikaları denetme yetkisini veren maddeyi kaldırmaya davet etti. Türkiye hükümeti Kasım ayında detaylı bir rapor verecek.
Aplikasyon Komitesi Sonuç Bildirgesi
Genel Kurul konuşmaları
10 Haziran 2019 günü konferansta bir konuşma yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Türkiye’de sosyal hakların ve sendikal hakların geliştiğini belirtti. OHAL dönemindeki ihraçlardan bahseden Oktay, bunun en doğal hak olduğunu ifade etti.
Konferans’ta Türkiye hükümet delegesi olarak Genel Kurul’a hitap eden Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, istihdamın arttığını ve sendikal hakların geliştiğini ifade etti.
Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, Türkiye İşçi Delegesi olarak yaptığı konuşmada kıdem tazminatı hakkına ve taşeron işçilerin sorunlarına vurgu yaptı.
DİSK’in temasları
DİSK heyeti, 13 Haziran 2019 günü Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk ile görüştü. Görüşmede asgari ücret farklarının ödenmesinde yaşanan sıkıntılar, işkolu barajı muafiyeti, KHK ile ihraç edilen işçilerin durumu vb. konular ele alındı.
DİSK heyeti ayrıca Küresel Sanayi İşçileri Sendikası IndustriALL Genel Merkezi’ni ziyaret ederek Genel Sekreter Valter Sanchez ile görüştü. Bu görüşmede Türkiye’deki sendikal hakların durumu ve lastik işkolundaki gelişmeler değerlendirildi.
İşyerinde şiddet ve taciz
Konferansın bu seneki en önemli konularından bir şüphesiz “İşyerinde Şiddet Ve Tacizin Önlenmesi Sözleşmesi” oldu. ITUC bu konuda bir açıklama yaparak bütün delegeleri sözleşme için katkı sunmaya davet etti.
“Dünya genelinde 800 milyon kadın her gün şiddetin farklı biçimlerini yaşıyor. Fiziksel saldırıdan sözlü şiddete, kabadayılık ve tehditten cinsel tacize kadar her türlü şiddet işyerinde karşımıza çıkıyor. Tek tek kadınlar veya kadın örgütleri sesini çıkarttıkça, itiraz ettikçe probleminin büyüklüğünü daha iyi görüyoruz. Şiddetten ve tacizden esas olarak kadınlar etkileniyor ama erkekler de şiddet görüyor. Ayrımcı ve ırkçı politikalar şiddeti körüklüyor.
Özel veya kamu sektörü, kadrolu veya taşeron fark etmeksizin bütün işçiler şiddetten ve tacizden etkileniyor. İstisnasız bütün sektörlerde şiddet yaşanıyor. Ama taşımacılık, sağlık, sosyal hizmetler, turizm, medya, eğlence, tarım ve ev işleri gibi sektörlerde çalışanlar daha çok etkileniyor. Şiddet ve tacizin failleri bazen patron veya müdür, bazen iş arkadaşı veya müşteri olabiliyor. Bazen işyerinde bazen işe giderken yaşanıyor. Mesleki eğitimde, fazla mesaide sürekli suiistimaller yaşanıyor. Sadece fiziksel değil psikolojik yöntem ve sonuçları olabiliyor.
Küresel çalışma standartlarını belirleyen Birleşmiş Milletler kurumu olan ILO bu hafta başlayan konferansında “işyerinde şiddet ve taciz” konusunda önemli tartışmalar yapacak. Ümit ediyoruz ki konferans sonunda yeni bir uluslararası sözleşme yayımlanacak. Bu konuda uluslararası sendika hareketi çok çaba sarf etti. Hükümetler ve işveren örgütleri de gereğini yaparsa “işyerinde şiddet ve tacizi” belli ölçüde engelleyebilecek yeni bir uluslararası belgemiz olacak.
Başta kadınlar olmak üzere, hiçbir işçinin şiddet ve taciz korkusu olmadan çalışabileceği işyerleri yaratmak için mücadele etmemiz gerekiyor. Başta kadın işçiler ve ayrımcılığa uğrayan tüm işçiler bunun için mücadeleye devam edeceğiz.”
