Image Map

DİSK-AR: Emekçinin ve emeklinin gıda enflasyonu %115-133 aralığında!

  • Aralık 2002’de yüzde 29,7’lik bir enflasyon devralan AKP 20 yılda enflasyonu 50 puan artırmış oldu.
  • Resmi enflasyon gelir gruplarının alım gücünü yansıtmıyor. DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamaya göre emeklilerin gıda enflasyonu yüzde 115, en yoksul ikinci yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 116,3, en yoksul yüzde 20’lik gelir grubunun enflasyonu ise yüzde 133,2 olarak gerçekleşti.
  • Ağustos 2003’te 100 olan TÜFE Ağustos 2022’de 1.016, Ağustos 2022’de 98 olan gıda fiyatları Ağustos 2022’de 1.347 oldu. Böylece TÜİK’e göre 2003’ten bu yana TÜFE 10 kat, gıda fiyatları 13,7 kat arttı!

TÜİK, Ağustos 2022 resmi enflasyon oranlarını açıkladı. TÜFE’de (2003=100) 2022 Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 1,46, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 47,85, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 80,21 oranında artış gerçekleşti.

TÜİK’e göre artışın en yüksek olduğu üç ana harcama gurubu ise sırasıyla, yüzde 116,87 ile ulaştırma, yüzde 92,02 ile ev eşyası ve yüzde 90,25 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve oldu. Böylece ulaştırmada üç haneli enflasyon gerçekleşti.

TÜİK’e göre Yurt İçi-Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) (2003=100) ise 2022 Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 2,41, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 74,13 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 143,75 olarak gerçekleşti.

TÜFE ile Yİ-ÜFE arasındaki makas açılmaya devam ediyor. Yİ-ÜFE ve TÜFE değişim arasındaki fark 64 puana yaklaştı.

TÜİK tarafından yayımlanan resmi enflasyon oranları farklı gelir gruplarını yansıtmıyor. Resmi enflasyon oranları düşük gelirlilerin, emekçilerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranlar değildir.  Bu nedenle DİSK-AR olarak TÜİK’in ham verilerinden yararlanarak emeklilerin, dar gelirlilerin, düşük gelirlilerin hissettiği enflasyonu yeniden hesaplıyoruz. Yaptığımız hesaplamaya göre gıda enflasyonu ortalama yüzde 90,3 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 115 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 98,1 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 116,3, en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 133,2 olarak gerçekleşti.

Dördüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 89,4 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 66,4 oldu. Böylece en yoksul gelir grubu yüzde 133,2 oranında gıda enflasyonu hissederken, en yüksek gelir grubu ise yüzde 66,4 oranında gıda enflasyonu hissetmiş oldu. Bu durum enflasyonun gelir gruplarına göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor.

Ağustos 2022’de yüzde 80,2 olan resmi enflasyon oranı AKP dönemi için yeni bir rekor anlamına geliyor. Aralık 2002’de yüzde 29,7’lik bir enflasyon devralan AKP 20 yılda enflasyonu 50 puan artırmış oldu.

AKP hükümeti döneminde, 2003 ve 2022 Ağustos arası dönemde tüketici fiyatları ve gıda fiyatları 10 ila 14 kat arttı. 2003 Ağustos’ta 100 olan TÜFE 2022 Ağustos’ta 1.016 olurken 2003 Ağustos’ta 98 olan gıda fiyatları endeksi 2022 Ağustos’ta 1.347 oldu. 2003 ve 2013 arasında birbirine yakın seyreden endeksin arasındaki makas 2014 itibarıyla açılmaya başladı. 2022 Ağustos’ta iki endeks arasındaki fark 331 puana yükseldi.

Son yıllarda gıda enflasyonu ile genel enflasyon arasındaki fark açılmaya başladı. 2003 bazlı TÜFE ve gıda enflasyonu endeksleri 2022 Ağustos ayında sırasıyla 1016 ve 1347 oldu. Böylece gıda enflasyonu endeksi ile TÜFE arasındaki fark yüzde 32 oldu.

ITUC ETUC