Image Map

Emeklileri insanca yaşatmak için kaynak var; niyet yok! İşte veriler…

in Basın Açıklamaları, DİSK-AR, DİSK'ten / on 23 Mart 2024 at 13:08 /

DİSK-AR’ın hazırladığı “Emeklilerin Durumu” raporu, Genel Başkanımız Arzu Çerkezoğlu tarafından Şişli’deki Emekli Buluşması’nda kamuoyuyla paylaşıldı.

Emeklilerin geçim zorluklarını, karşılaştırmalı olarak dünyada ve Türkiye’de emeklilerin yaşam koşullarını gözler önüne seren DİSK-AR raporu Şişli’deki bir basın açıklamasıyla kamuoyuyla paylaşıldı.

23 Mart Cumartesi günü saat 12’de Şişli Cevahir Alışveriş Merkezi önündeki basın açıklamasına DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, DİSK Genel Başkan Yardımcısı Özkan Atar, DİSK İstanbul Bölge Temsilcisi Asalettin Arslanoğlu, DİSK Emekli Sen Genel Başkanı Cengiz Yavuz, sendikalarımızın genel merkez ve şube yöneticileri, DİSK’li işçiler ve emekliler katıldı.

Basın açıklamasında açılış konuşmasını yapan Emekli Sen Genel Başkanı Cengiz Yavuz, emeklilerin geçim zorluklarını ve taleplerini anlattı.

EMEKLİSİNE EN AZ DEĞER VEREN ÜLKELERDEN BİRİ

DİSK-AR tarafından hazırlanan “Avrupa’da ve Türkiye’de Emeklilerin Durumu: Emekli Aylıkları, Emekli Sayıları ve Emeklilere Ayrılan Kaynaklar” başlıklı rapor ise DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu tarafından sunuldu.

 

Rapordaki çarpıcı veriler özetle şöyle:

  • Türkiye’de ortalama emekli aylığı merkez Avrupa ülkelerinin 6’da biri düzeyinde: Ortalama emekli aylığı İspanya ve Fransa’da 1400, Almanya ve İtalya’da 1500, Belçika’da 1700, Hollanda’da 2000 avronun üzerinde iken Türkiye’de sadece 237 avro!
  • Türkiye’de emekli aylıkları 2012 ve 2021 arasında avro cinsinden yüzde 33,6 oranında azaldı.
  • 2012 yılında Türkiye’den daha düşük aylığa sahip 9 Avrupa ülkesi varken bu sayı 2021 yılında 1’e düştü.
  • Türkiye’de emekli aylıklarına ayrılan kaynak Avrupa’da ayrılan kaynağın yarısından bile az: Emekli ödemelerinin GSYH’ye oranı 27 AB ülkesinde ortalama yüzde 9,5 iken Türkiye’de sadece yüzde 4,1!
  • Türkiye’de aktif/pasif oranının çok düşük olduğu iddiası da doğru değildir: 2021 itibarıyla Avrupa ülkelerinde aktif/pasif oranı ortalama 1,6 iken Türkiye’de bu oran 1,9’dur. Yani Türkiye’de bu oran daha yüksektir.
  • 2002 yılında Türkiye’de emekli ve hak sahiplerinin aylıklarının ortalaması asgari ücretin yüzde 22 fazlası iken, 2023’te yüzde 26 altına düşmüştür.
  • Ortalama emekli aylığının kişi başına GSYH’ye oranı 2002’de yüzde 46,4 iken 2024’te yüzde 27,7’ye geriledi.
  • Emeklilerin bu yoksullaşma süreci onları emekliyken de çalışmaya mecbur bıraktı. 2002 yılında çalışan veya iş arayan emeklilerin oranı yüzde 36,6 iken Aralık 2023’te yüzde 55,3’e yükseldi.
  • Bütçede emeklilere ve sosyal güvenliğe ayrılan pay düşüyor: 2008-2024 arasında SGK’ye yapılan bütçe transferlerinin oranı 5,2 puan azaldı.
  • Kaynak yok diyenler doğru söylemiyor. SGK’da emekliler için yeterince kaynak var: Prim gelirlerinin emekli aylıklarını ve sağlık ödemelerini karşılama oranı 2002’de yüzde 61 iken 2023’te yüzde 76,4’e yükseldi.

 EMEKLİNİN ÇİLESİNDEN İKTİDAR SORUMLU

Raporda yer alan verileri özetledikten sonra emeklilikte insanca yaşamanın bir hak olduğunun altını çizen DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, yıllarca çalışan, üreten, prim ödeyen emeklilerin insanca bir yaşam sürmesinin ülkeyi yönetenlerin görevi ve sorumluluğu olduğunu ifade etti.

Hepimizin ürettiği kaynakların emeklileri insanca yaşatmaya yeteceğini belirten Çerkezoğlu, bugün emeklilerin açlık ve yoksulluk ile karşı karşıya kalmasına iktidarın politik tercihlerinin neden olduğunu söyledi.

2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile emekli aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayılarının düştüğünü, emekli aylıklarının hesaplanmasında milli gelirin payının iyice azaldığını ve aylıkların artırılmasında sadece resmi enflasyonun dikkate alınmaya başladığını anlatan Çerkezoğlu, tüm bunların sonunda aylıklarda ciddi bir gerileme yaşandığını vurguladı.

Milyonlarca emekli ve hak sahibinin asgari ücretin çok altında aylık ve gelir elde edebildiğini, emekli aylıklarının insanca bir yaşam sürmekten uzaklaşarak adeta bir ek gelire dönüştürüldüğünü söyleyen DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, emeklilerin hak ettikleri gibi insanca yaşaması için örgütlü mücadelenin devam edeceğini vurguladı.

“Avrupa’da ve Türkiye’de Emeklilerin Durumu: Emekli Aylıkları, Emekli Sayıları ve Emeklilere Ayrılan Kaynaklar” raporuna erişmek için:

https://arastirma.disk.org.tr/?p=11042

ITUC ETUC