Yargı kararlarına rağmen madde fiyat listesini açıklamayan TÜİK başkanlığı hakkında suç duyurusunda bulunduk
Yargı kararlarına rağmen madde fiyat listesini açıklamayan
TÜİK başkanlığı hakkında suç duyurusunda bulunduk
- TÜİK, madde fiyat listesini açıklamayıp lafı dolandırmaya devam ediyor!
- TÜİK Başkanlığının yargı kararlarına rağmen görevini yerine getirmemesi suçtur!
TÜİK ile yaklaşık iki yıldır süren veri alma mücadelemizin kesinleşen yargı kararlarına rağmen olumlu olarak sonuçlanmaması üzerine görevini kötüye kullanan ve Anayasa’ya ve yasalara uymayarak verileri karatmaya devam eden TÜİK yöneticileri hakkında suç duyurusunda bulunduk. Anayasa’nın 138. maddesi son derece açıktır. “Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.” Kesinleşen yargı kararlarına uymamak suçtur. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası gereği kamu kurumlarının mahkeme kararlarına uyması gerekmektedir.
Bilindiği gibi enflasyon hesaplamasının temelini oluşturan madde fiyat listesinin yayımlanmasının durdurulmasına karşı Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) açtığımız davada İdare Mahkemesi bu bilgilerin açıklanmasının TÜİK’in görevi olduğuna karar verdi. İdare mahkemesinin vermiş olduğu karar istinaf aşamasından geçerek kesinleşmesine rağmen TÜİK madde fiyat listesini açıklamıyor ve lafı dolandırmaya devam ediyor.
Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. İdari Dava Dairesi 15/09/2023 tarihli, 2023/1058 Esas ve 2023/1341 sayılı Kararı gereği 27 Nisan 2023’te TÜİK’e başvurarak yargı kararı gereği olan verilerin tarafımıza verilmesini talep etmemize karşılık TÜİK, ortalama madde fiyatları listesini tarafımıza göndermemiştir.
TÜİK yargı kararına rağmen madde fiyat listesini açıklamadığı gibi çeşitli yollarla işi yokuşa sürmekte ve konuyu çarpıtmaktadır. “Kurumumuza açılmış bir dava bulunmamaktadır” ve “Kurumumuz söz konusu davaya taraf değildir” gibi açıklamalarla konuyu çarpıtmaya çalışan TÜİK, bir yandan da davaya müdahil olma talebinde bulunmuş ve Ankara 6. İdare Mahkemesi’nin DİSK’i haklı bulan kararını istinaf etmiştir. Ortalama madde fiyat listesini vermemek için türlü yollar deneyen TÜİK, ayrıca, eşi benzeri görülmemiş bir biçimde Danıştay’a başvurmuş, hatta verdiği karar sebebiyle Adalet Bakanlığı’na yürütmeyi durdurma istemiyle dava açmış, bu davayı da kaybetmiştir.
İstinaf tarafından kesinleşen yargı kararının ardından 2 Nisan 2024’te TÜİK’e tekrar İdare Mahkemesi’nin kararını uygulaması için talepte bulunduk. 15 Mayıs 2024’te TÜİK’in E-69662481-622.03-35790 sayılı DİSK’e gönderdiği yazı ile yanıt verilmiş ancak “madde sepeti ve ortalama madde fiyatları listesi” ise tarafımıza iletilmemiştir. Öte yandan ilgili yazıda, “Ancak 2022 yılı mayıs ayından itibaren Kurumumuz tarafından hesaplanmayan ve yayımlanmayan ortalama madde fiyatlarının, halen Kurumda mevcut olmaması nedeniyle gönderilmesi mümkün olmamıştır” ifadelerine yer verilmiştir. Bu açıklama oldukça tuhaftır. TÜİK’in elinde ortalama madde fiyat listesi olmadan enflasyonu nasıl hesapladığı muammadır.
Öte yandan TÜİK’in bu açıklaması ile ilk gerekçesi arasında büyük çelişki vardır. TÜİK, 22 Haziran 2022 tarihinde yaptığı TÜFE Madde Sepetinde Madde Bazında Fiyat Yayımı Yerine Daha Detaylı Endeks Yayımına (COICOP-5) Geçiş Hakkında Kamuoyu Duyurusunda Haziran 2022’de ortalama madde fiyat listesini yayımlamayı bırakmasının nedeni olarak söz konusu tablolarının yanlış anlama ve yanıltıcı değerlendirmelere sebebiyet vermesini göstermişti.
TÜİK Başkanlığı’na soruyoruz: 2022 yılı mayıs ayından itibaren Kurumunuz ortalama madde fiyatlarını hesaplamıyorsa tüketici fiyat endeksini nasıl hesaplıyor? Mayıs 2022’den itibaren madde fiyat listesindeki ürünlerin fiyat değişimleri hesaplanmıyorsa enflasyonu nasıl açıklayabiliyorsunuz?
TÜİK Başkanlığı’nın bu karara rağmen talep ettiğimiz bilgileri tarafımızla paylaşmaması ve Anayasa ve yargı kararına uymaması sebebiyle 10 Mayıs 2024 tarihinde Kamu Denetçiliği Kurumu’na TÜİK hakkında şikâyet başvurusunda bulunduk.
2 Haziran 2024 tarihinde ise TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya ile TÜİK Başkan Yardımcıları İbrahim Demir, Furkan Metin, Abdullah Yüksel, Aydın Keskin Kadıoğlu ve Tuğba Değirmenci hakkında yargı kararlarına uymamaları ve bu kararlara rağmen görevlerini yerine getirmemeleri sebebiyle suç duyurusunda bulunduk. Verileri alana kadar mücadelemizi sürdüreceğiz.
Not: Ekte madde fiyat listesi konusundaki hukuki sürecin ayrıntılarını kamuoyunun dikkatine sunuyoruz.
EK: DİSK’in TÜİK’e Karşı Yürüttüğü Fiyat Listesi Hukuk Mücadelesinin Kronolojisi
3 Haziran 2022 |
TÜİK, enflasyon hesaplamasının temelini oluşturan madde sepeti ortalama fiyat listesini açıklamayı durdurdu. |
6 Haziran 2022 |
DİSK-AR, bilgi edinme hakkı çerçevesinde CİMER üzerinden madde sepeti ortalama fiyat listesini talep etti. |
23 Haziran 2022 |
TÜİK, DİSK-AR’ın CİMER üzerinden yaptığı talebi, kamuoyunda “yanlış anlama ve yanıltıcı değerlendirmelere sebebiyet verdiği” gerekçesiyle reddetti. |
4 Temmuz 2022 |
DİSK, TÜİK’in DİSK-AR’ın bilgi talebini reddetmesi üzerine
Adalet Bakanlığı’na bağlı Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu’na itiraz etti. |
3 Ağustos 2022 |
Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu, DİSK’in itiraz talebini reddetti. |
11 Kasım 2022 |
DİSK, Kurul kararının yasal dayanaktan yoksun olduğunu ve yıllardır açıklanan verilerin açıklanmasından vazgeçilmesinin hukuksuz olduğunu belirterek konuyu idare mahkemesine taşıdı ve Bilgi Edinme Kurulu kararına karşı (Kurul Adalet Bakanlığı’na bağlı olduğu için bakanlığa) dava açtı. |
31 Mart 2023 |
Ankara 6. İdare Mahkemesi, 2022/2383 esas ve 2023/700 numaralı kararı ile DİSK tarafından istenen bilgilerin açıklanmasının kurumun görevi gereği olduğunu belirterek bilgi talebinin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğuna hükmetti. Bu aşamada TÜİK, davaya müdahale talebinde bulundu. |
26 Nisan 2023 |
DİSK, 024 sayılı ve “TÜİK’e Açtığımız Davayı Kazandık: Madde Fiyat Listesi Açıklanacak!” başlıklı basın açıklaması ile Ankara 6. İdare Mahkemesi’nce verilen kararı kamuoyuyla paylaştı. |
26 Nisan 2023 |
TÜİK, 11 numaralı ve “’TÜİK’e Açtığımız Davayı Kazandık’ Başlıklı Haberlere İlişkin Kamuoyu Duyurusu”nu paylaştı ve TÜİK’e açılan bir davanın olmadığını belirtti. |
27 Nisan 2023 |
DİSK, Ankara 6. İdare Mahkemesi kararı sonrası CİMER üzerinden madde sepeti ortalama fiyat listesini mahkeme kararı ekiyle yeniden talep etti.DİSK, yaptığı başvuru sonrası 025 sayılı “Yargı Kararına Dayanarak, Enflasyon Sepetini Açıklaması için TÜİK’e Başvurduk: Lafı Dolandırmayın Görevinizi Yapın” isimli basın açıklamasını yayımladı. |
28 Nisan 2023 |
Adalet Bakanlığı, Ankara 6. İdare Mahkemesi’nin 2022/2383 esas ve 2023/700 numaralı kararını istinaf etti. |
9 Mayıs 2023 |
TÜİK, 13 numaralı “Türkiye İstatistik Kurumunun Verilerinin Güvenilirliğine Yönelik İddialara İlişkin Kamuoyu Duyurusu”nu yayımladı. |
19 Haziran 2023 |
Adalet Bakanlığı ile DİSK arasındaki davaya müdahil olan TÜİK, Ankara 6. İdare Mahkemesi’nin 2022/2383 esas ve 2023/700 numaralı kararının iptali için istinafa başvurdu. |
3 Temmuz 2023 |
TÜİK, DİSK’in 27 Nisan 2023 tarihinde CİMER üzerinde yaptığı bilgi talebine karşılık DİSK Genel Merkezi’ne madde sepeti ürünlerinin listesini gönderdi. Ortalama fiyatlar, belgede yer almadı. |
28 Temmuz 2023 |
TÜİK, Ankara 6. İdare Mahkemesi’nin vermiş olduğu karara rağmen bu işlemin iptali için Adalet Bakanlığı’na dava açtı. |
15 Eylül 2023 |
TÜİK’in ve Adalet Bakanlığının Ankara 6. İdare Mahkemesi’nin kararına karşı yaptıkları istinaf başvuruları reddedildi. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 12. İdari Dava Dairesi 2023/1058 esas ve 2023/1341 numaralı kararı ile Adalet Bakanlığı ve TÜİK’in istinaf başvurularının hukuka uygun olmadığına karar verdi. Böylece idare mahkemesinin vermiş olduğu karar kesinleşti. |
18 Aralık 2023 |
TÜİK, eşi benzeri görülmemiş bir biçimde “kanun yararına bozma” için Danıştay Başsavcılığı’na başvurdu. |
10 Ocak 2024 |
TÜİK’in Adalet Bakanlığı’na karşı açtığı dava Ankara 13. İdare Mahkemesi 2023/1430 esas ve 2024/58 numaralı kararı ile “Anayasanın ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun hükümleri uyarınca yargı kararının aynen ve gecikmeksizin uygulanması amacıyla alınan dava konusu Kurul kararında hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığına ve haksız davanın reddine” hükmetti. |
15 Mart 2024 |
Danıştay Başsavcılığı 2024/201 esas no.lu kararıyla TÜİK’in “kanun yararına bozma” talebinin hukuka aykırı olduğunu belirterek TÜİK’in başvurusunu reddetti. |
2 Nisan 2024 |
DİSK, TÜİK’e kesinleşen yargı kararını uygulaması ve madde sepeti ortalama fiyat listesini açıklaması için bilgi talebi ile başvuruda bulundu. |
3 Nisan 2024 |
DİSK, 027 sayılı “Kazandığımız Dava Kesinleşti! TÜİK, Madde Fiyat Listesini Derhal Açıklamak Zorunda! TÜİK Başkanlığı Görevini Yapmalı, Kesinleşen Yargı Kararına Derhal Uymalıdır” isimli basın açıklaması yayımladı. |
2 Mayıs 2024 |
TÜİK, 2 Mayıs 2024 tarihli yanıtı ile 2 Nisan 2024’te yaptığımız başvuruyu yanıtladı. TÜİK tarafından tarafımıza gönderilen yazıda ortalama madde fiyat listesi yer almadı. TÜİK, yazdığı yanıtta “2022 yılı mayıs ayından itibaren Kurumumuz tarafından hesaplanmayan ve yayımlanmayan ortalama madde fiyatlarının, halen Kurumda mevcut olmaması nedeniyle gönderilmesi mümkün olmamıştır” ifadesine yer verdi. |
3 Mayıs 2024 |
DİSK Yönetim Kurulu, TÜİK önünde yaptığı basın açıklaması ile TÜİK’e verileri açıklaması için çağrıda bulundu. |
5 Mayıs 2024 |
TÜİK Adalet Bakanlığı’na karşı açtığı davayı kaybetmesi üzerine, Ankara 13. İdare Mahkemesi’nin 10 Ocak 2024 tarihli, 2023/1430 ve 2024/58 numaralı kararını istinaf etti. |
10 Mayıs 2024 |
DİSK, Kamu Denetçiliği Kurumu’na Anayasa ve yargı kararına uymaması sebebiyle TÜİK hakkında şikâyet başvurusunda bulundu. |
2 Haziran 2024 |
DİSK, TÜİK Başkanı ve Başkan Yardımcıları hakkında yargı kararlarını uygulamamaları ve bu kararlara rağmen görevlerini yerine getirmemeleri sebebiyle suç duyurusunda bulundu. |