“COVID-19 DİSK Raporu”nun ikincisi yayınlandı
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi DİSK-AR’ın hazırladığı ve ilki geçtiğimiz hafta yayınlanan COVID-19 DİSK Raporu’nun ikincisi yayınladı. Rapora göre COVID-19 pozitif vaka oranı işçiler arasında en az üç kat daha yaygın!
- İŞÇİLER ARASINDA COVID-19 POZİTİF VAKA ORANI TÜRKİYE ORTALAMASININ EN AZ 3 KATI!
- 60 BİNDEN FAZLA DİSK ÜYESİ SALGINDAN DOĞRUDAN ETKİLENDİ
- EN AZ 378 DİSK ÜYESİ COVID-19 POZİTİF
DİSK, Covid-19 salgınının işçilerin sağlığı, işi ve geliri üzerindeki etkisini ölçmek amacıyla hazırladığı raporların ikincisini yayımladı. Covid-19 DİSK Raporu-2’de yer alan bulgular Covid-19 salgınının DİSK üyeleri üzerindeki etkilerini ölçmek amacıyla DİSK üyesi sendikalar tarafından derlenen bilgilere dayanıyor. Rapordaki bilgiler 17 Nisan 2020 tarihli.
Covid-19 salgını çalışma yaşamında ciddi sonuçlar doğuruyor. Zorunlu ve acil işler dışında üretim devam ediyor. Bu durum işçileri salgınla karşı karşıya bırakıyor, işçiler sağlıkları ile işleri arasında tercih yapmaya zorlanıyor. İşçilerin çalışmaya zorlanması salgının işçiler arasındaki etkisini artırıyor. Araştırma bulguları DİSK üyesi işçiler arasında Covid-19 pozitif vakalarının Türkiye ortalamasının 3 katı olduğunu gösteriyor.
Covid-19 çalışma yaşamını doğrudan etkilemektedir. Sadece tıbbi açıdan ve halk sağlığı açısından değil, virüsle mücadele kapsamında sosyal açıdan bir dizi ciddi tedbirlerin alınması zorunludur. Salgın ekonomide ciddi daralmalara, işçiler için iş ve gelir kaybına yol açmakta, salgın işçilerin hem sağlığını hem de iş ve gelirini tehdit etmektedir.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından hazırlanan raporda yer alan bulguların özeti aşağıda yer almaktadır:
Salgının DİSK Üyeleri Arasında Etkileri
- Covid-19 pozitif vaka oranı DİSK üyesi işçiler arasında Türkiye’nin 3 katıdır!
DİSK üyesi işçiler arasında Covid-19 pozitif oranı Türkiye genelindeki Covid-19 vaka oranının 3 katı düzeyinde seyretmektedir. 10 Nisan ve 17 Nisan 2020 tarihli Sağlık Bakanlığı Türkiye toplam Covid-19 pozitif vaka sayıları ve DİSK üyeleri arasındaki toplam Covid-19 vaka sayısını esas alarak yaptığımız hesaplamalara göre 17 Nisan 2020 itibariyle toplam vaka sayısının Türkiye nüfusuna oranı binde 0,9 iken, 15+ yaş içinde vaka oranı binde 1,2, DİSK üyeleri arasında binde 2,8’dir. İşçiler arasında Covid-19 pozitif oranı gerek genel nüfusa göre gerekse çalışma çağındaki nüfusa göre oldukça yüksektir. Öte yandan DİSK verileri sendikalı işyerlerini yansıtmaktadır. Sendikasız ve kayıtsız işyerlerinde Covid-19 pozitif oranının çok daha yüksek olduğunu söylemek mümkündür.
- DİSK üyesi en az 378 işçi Covid-19 testi pozitiftir
DİSK üyesi sendikalardan derlenen bilgilere göre DİSK üyesi işçilerin en az 378’inin Covid-19 testi pozitif çıkmıştır. Covid-19 sebebiyle karantina altında olan DİSK üye sayısı ise en az 646 kişidir. DİSK üyeleri arasında pozitif vaka sayılarının en yüksek olduğu işkolu metal ve genel işlerdir. Üretimin devam ettirilmesi ısrarı işçiler arasında vaka sayısını artırmaktadır. Bugüne kadar 4 DİSK üyesi Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
- DİSK üyesi sendikaların örgütlü olduğu 48 işyerinde üretime ara verildi, en az 12 bin DİSK üyesi etkilendi
Covid-19 görülmeye başladığından beri Birleşik Metal-İş’in 8, Dev Turizm-İş’in 14, Dev Yapı-İş’in 2, Güvenlik-Sen’in 1, Lastik-İş’in 12 ve Tekstil’in 11 olmak üzere toplam olarak üye sendikaların örgütlü olduğu 48 işyerinde üretime ara verildi veya üretim durdurdu. En az 12 bin DİSK üyesi etkilendi.
- En az 1.249 DİSK üyesi işçi çalışmaktan kaçınma hakkını kullandı
DİSK üyesi sendikaların örgütlü olduğu 11 işyerinde Covid-19’un yarattığı tehlikeler ve riskler nedeniyle çalışmaktan kaçınma hakkı kullanıldı. Çalışmaktan kaçınma hakkını kullanan üye sayısı en az bin 249 oldu. Çalışmaktan kaçınma hakkını kullanan 11 işyerinin 8’i Birleşik Metal-İş sendikasının örgütlü olduğu işyerleridir.
- Covid-19 sebebiyle 112 işyeri kısa çalışma ödeneğine başvurdu. Başvuru kapsamdaki DİSK üye sayısı 30 bini aştı
DİSK’in örgütlü olduğu işyerleri ve fabrikalar arasında kısa çalışma ödeneğine başvuran işyeri sayısı 112’ye, kapsadığı işçi sayısı ise 30 bin 785’e ulaştı. 17 Nisan itibariyle başvurusu onaylanan işyeri sayısı 49, kısa çalışma ödeneğinden yararlanacak DİSK üye sayısı ise 11 bin 21’dir.
- Covid-19 nedeniyle 80 işyerinde işçiler ücretli izin kullandı
DİSK üyesi sendikaların örgütlü olduğu işyerlerinde ücretsiz izin kullanımı sınırlı düzeyde kalırken, ücretli izin ve yıllık izin uygulaması daha yaygın olarak kullanılmaktadır. DİSK üyesi sendikaların örgütlü olduğu 39 işyerinde işçilere ücretsiz izin kullandırılırken, 66’sında işçilere yıllık ücretli izinleri kullandırıldı ve 80’inde ise işçiler Covid-19 nedeniyle ücretli izne ayrıldılar. Yıllık izinler 4 bin 787, ücretli izinler 3 bin169 DİSK üyesini kapsamaktadır.
- Covid-19 sebebiyle evden çalışmaya geçen DİSK üye sayısı 6 bine yaklaştı
Covid-19 salgını nedeniyle uzaktan çalışmaya geçen DİSK üyesi işyeri sayısı 66, kapsadığı işçi sayısı ise 5 bin 981 olmuştur. Uzaktan çalışmaya geçen DİSK üyelerinin büyük bölümü Sosyal-İş’te örgütlüdür. 53 işyerinden 2 bin 67’si kadın 5 bin 906 Sosyal-İş üyesi evden çalışmaya geçmiştir.